بر سر. (آنندراج). گرد سر. گرداگرد سر: بسکه از نرگس تو فتنه فزوده ست رواج دامن فتنه چو دستار فرا سر پیچم. ابونصر نصیرای بدخشانی (از آنندراج). ، زیر سر: همانجا خفتی بر زمین و بالش فرا سر نه. (تاریخ بیهقی). رجوع به فرا شود
بر سر. (آنندراج). گرد سر. گرداگرد سر: بسکه از نرگس تو فتنه فزوده ست رواج دامن فتنه چو دستار فرا سر پیچم. ابونصر نصیرای بدخشانی (از آنندراج). ، زیر سر: همانجا خفتی بر زمین و بالش فرا سر نه. (تاریخ بیهقی). رجوع به فرا شود
پارکه. ادارۀ مدعی العموم. محل کار دادستان و دادیاران و بازپرسان. و آن سه باشد: 1- دادسرای شهرستان، دادسرایی که در معیت دادگاههای شهرستان کار کند و دارای دادستان و بازپرس است. 2- دادسرای استان، دادسرایی که در معیت دادگاه استان بکار پردازد و دارای دادستان و دادیار است ولی بازپرس ندارد و بر دادسرای شهرستان نظارت کند. 3- دادسرای تمیز، دادسرایی که در معیت دیوان عالی تمیز (دیوان کشور) کارکند و فاقد بازپرس است اما دارای دادستان (دادستان کل کشور) و معاونینی است و بر همه دادسراهای کشور نظارت کند. دادسرای دیگری در تشکیلات عدلیه هست و آن دادسرای عالی انتظامی قضاه است که در معیت دادگاه عالی انتظامی قضاه بکار بپردازد و بتخلفات قضاه رسیدگی کند و دارای دادستان و معاونین است و منحصراً در مرکز کشور باشد.
پارکه. ادارۀ مدعی العموم. محل کار دادستان و دادیاران و بازپرسان. و آن سه باشد: 1- دادسرای شهرستان، دادسرایی که در معیت دادگاههای شهرستان کار کند و دارای دادستان و بازپرس است. 2- دادسرای استان، دادسرایی که در معیت دادگاه استان بکار پردازد و دارای دادستان و دادیار است ولی بازپرس ندارد و بر دادسرای شهرستان نظارت کند. 3- دادسرای تمیز، دادسرایی که در معیت دیوان عالی تمیز (دیوان کشور) کارکند و فاقد بازپرس است اما دارای دادستان (دادستان کل کشور) و معاونینی است و بر همه دادسراهای کشور نظارت کند. دادسرای دیگری در تشکیلات عدلیه هست و آن دادسرای عالی انتظامی قضاه است که در معیت دادگاه عالی انتظامی قضاه بکار بپردازد و بتخلفات قضاه رسیدگی کند و دارای دادستان و معاونین است و منحصراً در مرکز کشور باشد.
دهی است جزء دهستان گیل دولاب بخش رضوان ده شهرستان طوالش. واقع در 5هزارگزی خاور رضوان ده و یک هزارگزی راه آهن پونل به کپورچال. محلی است جلگه، معتدل، مرطوب و مالاریائی است و دارای 586 تن سکنه است. آب آن از چاف رود و شفارود تأمین میشود. محصول آنجا برنج، ابریشم، صیفی و شغل اهالی زراعت و مکاری است. 15 باب دکان دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2)
دهی است جزء دهستان گیل دولاب بخش رضوان ده شهرستان طوالش. واقع در 5هزارگزی خاور رضوان ده و یک هزارگزی راه آهن پونل به کپورچال. محلی است جلگه، معتدل، مرطوب و مالاریائی است و دارای 586 تن سکنه است. آب آن از چاف رود و شفارود تأمین میشود. محصول آنجا برنج، ابریشم، صیفی و شغل اهالی زراعت و مکاری است. 15 باب دکان دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2)
سردرد. دردی که در ناحیۀ سر احساس شود. صداع. (آنندراج) (دهار). غول. (منتهی الارب) : صفرای مرا سود ندارد نلکا درد سر من کجا نشاند علکا. ابوالمؤید. توت... محرور را درد سر آورد. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). تا درد سرم فرونشاند این اشک گلاب سان مرا بس. خاقانی. گل درد سر برآرد و مادرد سر چو گل دیر آوریم و زحمت خود زود می بریم. خاقانی. هنرت مشک نافۀ آهوست چه عجب مشک درد سر زاید. خاقانی. هم به گلاب لعل بر، درد سرم که از فلک با همه درد دل مرا درد سریست بر سری. خاقانی. نه گل بنسبت خاکی نخست درد سر آرد چو یافت صحبت آتش نه درد سر بنشاند. خاقانی. صبحا به گلاب لاله بنشان این درد سری که شب کشیدم. خاقانی. گلابی که آب جگرها بدوست دوای همه درد سرها بدوست. نظامی. مشتری را ز فرق سر تا پای درد سر دید و گشت صندل سای. نظامی. سر چرا بندم چو درد سر نماند وقت روی زرد و چشم تر نماند. مولوی. شراب چون نبود پایدار لذت شرب ضرورتست که درد سر خمار کشم. سعدی. شرابی بی خمارم بخش یارب که با وی هیچ درد سر نباشد. حافظ. مصدوع، درد سرگرفته. (منتهی الارب) ، دردسر. کنایه از سرگردانی. تصدیع. مزاحمت. (ناظم الاطباء). کنایه از محنت و رنج. و با لفظ آوردن و بردن و بیرون بردن و دادن و کردن و گرفتن و کشیدن مستعمل است. (آنندراج). چیزی یا کاری مایۀ تعب. ایذاء. اذیت. زحمت. رنج. اندوه. گرفتاری. مشقت. (یادداشت مرحوم دهخدا) : به حال من ای تاجور درنگر میفزای بر خویشتن دردسر. فردوسی. همه اندوه دل و رنج تن و دردسری وین دل مسکین دارد به هوای تو سری. فرخی. من ندانستم هرگز که ز تو باید دید هر زمان درد دلی و هر زمان دردسری. فرخی. باری ندانمت که چه خود آری ای پسر تا نیستی مرا و ترا هیچ دردسر. فرخی. همسایۀ بدی و ز همسایگان بد همسایگان رسند به رنج و به دردسر. فرخی. کس نداند گفت کو از کس به دانگی طمع کرد با چنین فرمان و چندین شغل و چندین دردسر. فرخی. اگرچه رهی را تو کمتر نوازی بپرهیزی از دردسر وز گرانی. منوچهری. در او هرکه گوئی تن آساتر است همو بیش با رنج و دردسر است. اسدی. هرکه ز من دردسر نخواهد و غم گو به غم و دردسر مدار مرا. ناصرخسرو. وز پی داوری و دردسر و جنگ و جلب جز همه عاریتی چیز گروگان ندهی. ناصرخسرو. هیچ بهتر ازآن نیست که... او را بکشم تا بازرهم از این دردسر واگر او دست یابد، بکشد تا بازرهم. (اسکندرنامه نسخۀ سعید نفیسی). یحیی گفت: اگر این را از پس درد سر نباشد نیک است. (مجمل التواریخ و القصص). گفت اجرت فزون ز دردسر است لیک کاری عظیم پرخطر است. سنائی. بارغم عشق یار بستیم وز درد سر فراق رستیم. سیدحسن غزنوی. ما به تو آورده ایم دردسر ارچه بهار دردسر روزگار برد به بوی گلاب. خاقانی. مرا بر لوح خاموشی الف بی تی نوشت اوّل که دردسر زبان است و ز خاموشی است درمانش. خاقانی. بر بوی وصل تا کی دردسر فراقت آن می هنوز در خم چندین خمار من چه. خاقانی. جهان را چنین دردسرها بسی است وزین گونه در ره خطرها بسی است. نظامی. محتشمی دردسری می پذیر ورنه برو دامن افلاس گیر. نظامی. خاصه خرقۀ ملک دنیا کابتر است پنج دانگ هستیش دردسر است. مولوی. و به مصالح و مهمات کافی بی تعبی و دردسری. (ترجمه محاسن اصفهان ص 91). طالب ملک قناعت چو شدم دانستم که ز سر هرچه زیادت بود آن دردسر است. ابن یمین. بس نگویم شمه ای از شرح شوق خود از آنک دردسر باشد نمودن بیش از این ابرام دوست. حافظ. شکوه تاج سلطانی که بیم جان در او درج است کلاهی دلکش است اما به دردسر نمی ارزد. حافظ. آری کرا فراغ دل و جان بود چو تو چاره نباشدش ز غم جان و دردسر. موقری (از رادویانی). نمی بریم به می خانه دردسر صائب شراب لعلی ما چهره های گل رنگ است. صائب (از آنندراج). گر نیاوردم به حضرت دردسر معذوردار من که درد پای دارم دردسر چون آورم. صائب (از آنندراج). - به دردسر بودن، گرفتار رنج و زحمت بودن: بر این جمله که تفصیل بدان ناطق است، بکار بردندی تا مردمان به دردسر نبودندی. (تاریخ سیستان). - به دردسر داشتن کسی را، اندوه و زحمت برای وی ایجاد کردن. وی را به غم و مزاحمت دچار کردن: هرکه ز من دردسر نخواهد و غم گو به غم و دردسر مدار مرا. ناصرخسرو. - بی دردسر داشتن کسی را، در آرامش و مسالمت نگه داشتن وی. رنج و زحمت از وی دور کردن: شغل غزنی و حدود آن سخت بزرگ است کسی باید که ما را بی دردسر دارد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 373). خواجه احمد گذشته شد پیری پردل وباحشمتی قدیم بود و ما را بی دردسر می داشت. (تاریخ بیهقی ص 372). - دردسر بردن، رفع زحمت کردن. رفع مزاحمت نمودن: یا سرم در دست دردسر ببر یا مرا خواندست آن خالو پسر. مولوی. نه عادت است به خورشید دردسر بردن که رحمتی کن و بر خاک عین لطف گمار. خواجه جمال الدین سلمان (از آنندراج). - دردسر کردن، مایۀ دردسر و صداع شدن: دیدم بسی خلاف توقعز دوستان از صندل ار سخن گذرد دردسر کنم. مخلص کاشی (از آنندراج). - دردسر کشیدن، تحمل صداع و دردسر و زحمت نمودن: صائب جگرش چون جگر صبح شود چاک یک روز اگر چرخ کشد دردسر ما. صائب (از آنندراج). شوکت گلاب می کشم از بوی گل که یار از من دماغ تازۀ او دردسر کشید. شوکت (از آنندراج)
سردرد. دردی که در ناحیۀ سر احساس شود. صداع. (آنندراج) (دهار). غول. (منتهی الارب) : صفرای مرا سود ندارد نلکا درد سر من کجا نشاند علکا. ابوالمؤید. توت... محرور را درد سر آورد. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). تا درد سرم فرونشاند این اشک گلاب سان مرا بس. خاقانی. گل درد سر برآرد و مادرد سر چو گل دیر آوریم و زحمت خود زود می بریم. خاقانی. هنرت مشک نافۀ آهوست چه عجب مشک درد سر زاید. خاقانی. هم به گلاب لعل بر، درد سرم که از فلک با همه درد دل مرا درد سریست بر سری. خاقانی. نه گل بنسبت خاکی نخست درد سر آرد چو یافت صحبت آتش نه درد سر بنشاند. خاقانی. صبحا به گلاب لاله بنشان این درد سری که شب کشیدم. خاقانی. گلابی که آب جگرها بدوست دوای همه درد سرها بدوست. نظامی. مشتری را ز فرق سر تا پای درد سر دید و گشت صندل سای. نظامی. سر چرا بندم چو درد سر نماند وقت روی زرد و چشم تر نماند. مولوی. شراب چون نبود پایدار لذت شرب ضرورتست که درد سر خمار کشم. سعدی. شرابی بی خمارم بخش یارب که با وی هیچ درد سر نباشد. حافظ. مصدوع، درد سرگرفته. (منتهی الارب) ، دردسر. کنایه از سرگردانی. تصدیع. مزاحمت. (ناظم الاطباء). کنایه از محنت و رنج. و با لفظ آوردن و بردن و بیرون بردن و دادن و کردن و گرفتن و کشیدن مستعمل است. (آنندراج). چیزی یا کاری مایۀ تعب. ایذاء. اذیت. زحمت. رنج. اندوه. گرفتاری. مشقت. (یادداشت مرحوم دهخدا) : به حال من ای تاجور درنگر میفزای بر خویشتن دردسر. فردوسی. همه اندوه دل و رنج تن و دردسری وین دل مسکین دارد به هوای تو سری. فرخی. من ندانستم هرگز که ز تو باید دید هر زمان درد دلی و هر زمان دردسری. فرخی. باری ندانمت که چه خود آری ای پسر تا نیستی مرا و ترا هیچ دردسر. فرخی. همسایۀ بدی و ز همسایگان بد همسایگان رسند به رنج و به دردسر. فرخی. کس نداند گفت کو از کس به دانگی طمع کرد با چنین فرمان و چندین شغل و چندین دردسر. فرخی. اگرچه رهی را تو کمتر نوازی بپرهیزی از دردسر وز گرانی. منوچهری. در او هرکه گوئی تن آساتر است همو بیش با رنج و دردسر است. اسدی. هرکه ز من دردسر نخواهد و غم گو به غم و دردسر مدار مرا. ناصرخسرو. وز پی داوری و دردسر و جنگ و جلب جز همه عاریتی چیز گروگان ندهی. ناصرخسرو. هیچ بهتر ازآن نیست که... او را بکشم تا بازرهم از این دردسر واگر او دست یابد، بکشد تا بازرهم. (اسکندرنامه نسخۀ سعید نفیسی). یحیی گفت: اگر این را از پس درد سر نباشد نیک است. (مجمل التواریخ و القصص). گفت اجرت فزون ز دردسر است لیک کاری عظیم پرخطر است. سنائی. بارغم عشق یار بستیم وز درد سر فراق رستیم. سیدحسن غزنوی. ما به تو آورده ایم دردسر ارچه بهار دردسر روزگار برد به بوی گلاب. خاقانی. مرا بر لوح خاموشی الف بی تی نوشت اوّل که دردسر زبان است و ز خاموشی است درمانش. خاقانی. بر بوی وصل تا کی دردسر فراقت آن می هنوز در خم چندین خمار من چه. خاقانی. جهان را چنین دردسرها بسی است وزین گونه در ره خطرها بسی است. نظامی. محتشمی دردسری می پذیر ورنه برو دامن افلاس گیر. نظامی. خاصه خرقۀ ملک دنیا کابتر است پنج دانگ هستیش دردسر است. مولوی. و به مصالح و مهمات کافی بی تعبی و دردسری. (ترجمه محاسن اصفهان ص 91). طالب ملک قناعت چو شدم دانستم که ز سر هرچه زیادت بود آن دردسر است. ابن یمین. بس نگویم شمه ای از شرح شوق خود از آنک دردسر باشد نمودن بیش از این ابرام دوست. حافظ. شکوه تاج سلطانی که بیم جان در او درج است کلاهی دلکش است اما به دردسر نمی ارزد. حافظ. آری کرا فراغ دل و جان بود چو تو چاره نباشدش ز غم جان و دردسر. موقری (از رادویانی). نمی بریم به می خانه دردسر صائب شراب لعلی ما چهره های گل رنگ است. صائب (از آنندراج). گر نیاوردم به حضرت دردسر معذوردار من که درد پای دارم دردسر چون آورم. صائب (از آنندراج). - به دردسر بودن، گرفتار رنج و زحمت بودن: بر این جمله که تفصیل بدان ناطق است، بکار بردندی تا مردمان به دردسر نبودندی. (تاریخ سیستان). - به دردسر داشتن کسی را، اندوه و زحمت برای وی ایجاد کردن. وی را به غم و مزاحمت دچار کردن: هرکه ز من دردسر نخواهد و غم گو به غم و دردسر مدار مرا. ناصرخسرو. - بی دردسر داشتن کسی را، در آرامش و مسالمت نگه داشتن وی. رنج و زحمت از وی دور کردن: شغل غزنی و حدود آن سخت بزرگ است کسی باید که ما را بی دردسر دارد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 373). خواجه احمد گذشته شد پیری پردل وباحشمتی قدیم بود و ما را بی دردسر می داشت. (تاریخ بیهقی ص 372). - دردسر بردن، رفع زحمت کردن. رفع مزاحمت نمودن: یا سرم در دست دردسر ببر یا مرا خواندست آن خالو پسر. مولوی. نه عادت است به خورشید دردسر بردن که رحمتی کن و بر خاک عین لطف گمار. خواجه جمال الدین سلمان (از آنندراج). - دردسر کردن، مایۀ دردسر و صداع شدن: دیدم بسی خلاف توقعز دوستان از صندل ار سخن گذرد دردسر کنم. مخلص کاشی (از آنندراج). - دردسر کشیدن، تحمل صداع و دردسر و زحمت نمودن: صائب جگرش چون جگر صبح شود چاک یک روز اگر چرخ کشد دردسر ما. صائب (از آنندراج). شوکت گلاب می کشم از بوی گل که یار از من دماغ تازۀ او دردسر کشید. شوکت (از آنندراج)
تئودور. (1871- 1945 میلادی) داستان نویس آمریکائی. نخستین داستانش همشیرۀ کری (1900) بعنوان اینکه منافی با اخلاق است، توقیف شد. اشتهار او با انتشار جنی گرهارد (1911 میلادی) شروع شد. با این دو اثر، مبارزۀ طولانی خود رادر راه تأمین این حق برای داستان نویس، که زندگی راآنطور که می بیند تشریح کند آغاز کرد. از آثار دیگرش سرمایه دار (1912) ، تیتان (1914 میلادی) ، و نابغه (1915) است. در اواخر عمر، توجهش به سوسیالیسم معطوف شد و آثاری در این باب نوشت. (از دائره المعارف فارسی)
تئودور. (1871- 1945 میلادی) داستان نویس آمریکائی. نخستین داستانش همشیرۀ کری (1900) بعنوان اینکه منافی با اخلاق است، توقیف شد. اشتهار او با انتشار جنی گرهارد (1911 میلادی) شروع شد. با این دو اثر، مبارزۀ طولانی خود رادر راه تأمین این حق برای داستان نویس، که زندگی راآنطور که می بیند تشریح کند آغاز کرد. از آثار دیگرش سرمایه دار (1912) ، تیتان (1914 میلادی) ، و نابغه (1915) است. در اواخر عمر، توجهش به سوسیالیسم معطوف شد و آثاری در این باب نوشت. (از دائره المعارف فارسی)
ده کوچکی است از دهستان حومه بخش مشیز شهرستان سیرجان. واقع در 25هزارگزی جنوب باختری مشیز. سر راه مالرو گمناآباد به ده کوسه. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
ده کوچکی است از دهستان حومه بخش مشیز شهرستان سیرجان. واقع در 25هزارگزی جنوب باختری مشیز. سر راه مالرو گمناآباد به ده کوسه. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
دهی است از دهستان لنگا شهرستان شهسوار، واقع در 32هزارگزی جنوب شرقی شهسوار و 12هزارگزی جنوب راه شوسۀ شهسوار به چالوس با 240 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین می شود و راه آن مالرو است. اهالی آنجا تابستان به ییلاق لنگا میروند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3)
دهی است از دهستان لنگا شهرستان شهسوار، واقع در 32هزارگزی جنوب شرقی شهسوار و 12هزارگزی جنوب راه شوسۀ شهسوار به چالوس با 240 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین می شود و راه آن مالرو است. اهالی آنجا تابستان به ییلاق لنگا میروند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3)
اداره ای در دادگستری که تحت نظر داد ستان کار کند اداره مدعی عمومی یا دادسرای نظامی استان اداره ای در دادگستری که مرکب است از یک دادستان و یک دادیار برای هر شعبه پارکه استیناف. یا دادسرای شهرستان اداره ای در دادگستری که مرکب است یک دادستان و یک دادیار پارکه بدایت
اداره ای در دادگستری که تحت نظر داد ستان کار کند اداره مدعی عمومی یا دادسرای نظامی استان اداره ای در دادگستری که مرکب است از یک دادستان و یک دادیار برای هر شعبه پارکه استیناف. یا دادسرای شهرستان اداره ای در دادگستری که مرکب است یک دادستان و یک دادیار پارکه بدایت